Ισπανία: η χώρα τού καυτού ήλιου, των πορφυρών ρόδων, της πλούσιας τέχνης, της Κάρμεν και του Δον Κιχώτη; Ή μήπως η χώρα τού Σάντσου, της θρησκευτικής και πολιτικής παραφοράς, της βάρβαρης ταυρομαχίας και του αδελφοκτόνου μίσους; Ο εμφύλιος σπαραγμός της: υπόθεση «ιδιωτική» ή πανανθρώπινη;
Το πολύπλευρο, πολύπαθο πρόσωπο της αγαπημένης χώρας, πριν και κατά τον Εμφύλιο Πόλεμο που τη σημάδεψε εσωτερικώς και διεθνώς, επιχειρεί να αποτυπώσει με την απαράμιλλη πέννα του ο Νίκος Καζαντζάκης, ανταποκριτής αθηναϊκών εφημερίδων, αλλά κυρίως και πάντοτε αγιάτρευτος ταξιδευτής.
«Ο Νίκος Καζαντζάκης συγκεντρώνει σ’ αυτό το βιβλίο τις ταξιδιωτικές εμπειρίες του στα ισπανικά εδάφη πριν και κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Πρόκειται για ένα ημερολόγιο, όπου η ιστορική αυστηρότητα συνεργάζεται με μιαν ανθρώπινη τεκμηρίωση από πρώτο χέρι, για να διαγράψει ένα πανόραμα της ισπανικής πραγματικότητας αμερόληπτο και ταυτόχρονα παθιασμένο.
»Ο Καζαντζάκης βρισκόταν στην Ισπανία ως παρατηρητής και ανταποκριτής τύπου, συλλέγοντας τις μεγάλες πολιτικές και ψυχολογικές αναταραχές τής χώρας. Το βιβλίο Ταξιδεύοντας: Ισπανία αποβαίνει, έτσι, ένα αντιφατικό όραμα μιας κοινωνίας στις παραμονές τής τρομερής πολεμικής αντιπαράθεσής της και των γεγονότων που έλαβαν χώρα μέχρι την πτώση τής Μαδρίτης. Μάρτυρας εξαιρετικός, ο Έλληνας συγγραφέας επιδεικνύει σ’ αυτές τις σελίδες την ικανότητά του με ακρίβεια να ερμηνεύει τη ”ζωή” και τον ”θάνατο” της Ισπανίας.»
(Από την ισπανική έκδοση ”Espana y Viva la Muerte”, Nikos Kazantzakis, ”Cronica General de Espana”, Ediciones Jucar, Madrid 1977)
