Ο Ξενοφών και η τέχνη της διοίκησης

Xenophon and the Art of Command

Ένα έργο αφιερωμένο σ’ έναν από τους μεγαλύτερους θεωρητικούς μελετητές και συγγραφείς, αλλά συγχρόνως και πρακτικούς εφαρμοστές, της τέχνης της Στρατηγικής σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόκειται για τον Ξενοφώντα, που μαζί με τον Κινέζο Σουν Τζου, είναι ένας από τους παλαιότερους θεμελιωτές και πρωτοπόρους της στρατηγικής σκέψης, και σίγουρα αποτελεί τον πρώτο φιλοσοφημένο θεωρητικό τής στρατιωτικής επιστήμης για το δυτικό πολιτισμό.

Έχοντας πάρει μέρος στην περίφημη ”Κάθοδο των Μυρίων” ως αρχηγός της οπισθοφυλακής, εκλεγμένος από τους ίδιους τους πολύπειρους σκληραγωγημένους μισθοφόρους μολονότι ο ίδιος δε διέθετε τότε ακόμη ανάλογη πείρα, ο Ξενοφών αναδεικνύεται σε έναν ακριβή και παραστατικό καταγραφέα στρατιωτικών επιχειρήσεων και άλλων ενεργειών. Χάρη στην πιστή καταγραφή των όσων έζησε και των όσων γνώριζε, ο Ξενοφών έγινε και καθιερώθηκε ως ένας από τους κλασικότερους συγγραφείς της στρατιωτικής παγκόσμιας γραμματείας όλων των εποχών και συγχρόνως ως ένας από τους πλέον διακεκριμένους αρχαίους Έλληνες Κλασικούς.

Στηριγμένος στα έργα του Ξενοφώντα, ο Βρετανός ιστορικός Γκόντφρι Χάτσινσον με το ”Ο Ξενοφών και η Τέχνη της Διοίκησης” μας παρέχει μια ευρεία όσο και περιεκτική μελέτη πάνω στη στρατηγική τού τέλους τού 5ου καθώς και του πρώτου μισού του 4ου αι. π.Χ. και κατευθύνει τους προβολείς της έρευνάς του στις αξίες και τις κοινωνικές ισορροπίες στο εσωτερικό των στρατευμάτων των αρχαίων ελληνικών πόλεων-κρατών. Δηλαδή των κρατών εκείνων που δε διέθεταν απλώς στρατιώτες, αλλά ελεύθερους ενσυνείδητους πολίτες-στρατιώτες που μάχονταν και σκοτώνονταν για να υπηρετήσουν την έννοια του κοινού οφέλους του κοινωνικού συνόλου της πόλης τους. Ο Χάτσινσον προβαίνει σε μια λεπτομερή εξέταση του πολύτιμου υλικού που μας κληροδότησε ο Ξενοφών, και κυρίως της ”Αναβάσεως”, των ”Ελληνικών”, της ”Κύρου Παιδείας” και του ”Ιππαρχικού”.

Κομβικά σημεία στη διεισδυτική ανάλυση που απορροφά τον αναγνώστη, αποτελούν οι σπουδαίες από στρατηγική άποψη μάχες εκ παρατάξεως εκ