Φιλοσοφία και Πολιτεία

Indroduction a la lecture de Platon

”Η ανάγνωση ενός πλατωνικού κειμένου είναι μεγάλη απόλαυση. Προκαλεί μάλιστα μεγάλη χαρά. Τα θαυμαστά κείμενα όπου η εξαιρετική μορφική τελειότητα συνδυάζεται με ένα εξαιρετικά βαθυστόχαστο περιεχόμενο παρέμειναν ανέγγιχτα από τη φθορά του χρόνου. Δεν έχουν γεράσει. Διατηρούν τη ζωντάνια τους. Την ίδια ζωντάνια που τα διέκρινε εκείνη τη μακρινή εποχή, όταν πρωτογράφτηκαν.”

Σε όλη τη σχετική φιλολογία είναι πολύ λίγα τα βιβλία που αρχίζουν από τους ίδιους τους διαλόγους και τοποθετούν τον αναγνώστη σχεδόν αμέσως εκεί που πρέπει, στην κατάσταση ενός ”αναγνώστη-ακροατή”. Ο Κοϋρέ παίρνει έργα υψηλής δραματικής τέχνης, τον Μένωνα, τον Πρωταγόρα και τον Θεαίτητο, δηλαδή τους χαρακτηριστικά σωκρατικούς διαλόγους, και δεν τους συνοψίζει ούτε τους εξηγεί, αλλά εισάγει τον αναγνώστη με απατηλή ευκολία στη ζωντανή ατμόσφαιρα και κίνηση του ίδιου του έργου. Η σημαντικότερη από τις τόσες αρετές αυτού του βιβλίου είναι η άνετη, ή φαινομενικά άνετη, συναγωγή της ποιότητας της πλατωνικής μεθόδου και της πλατωνικής πνευματικότητας, καθώς και η συνέπεια με την οποία ο Κοϋρέ προσπαθεί να οδηγήσει τον αναγνώστη στον Πλάτωνα, κι όχι μακριά απ’ αυτόν σε κάποιες λεπτεπίλεπτες εικασίες του σχολιαστή. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο αναγνώστης, νέος ή παλιός, μπαίνει στον πειρασμό να στραφεί στον ίδιο τον Πλάτωνα. Αλλά θα το κάνει νιώθοντας πως βρίσκεται, χάρη στη μύησή του από τον Κοϋρέ, στα χέρια ενός φιλοσόφου, και μάλιστα ενός αληθινά πλατωνικού φιλοσόφου.
Ο συγγραφέας της σύντομης αυτής μελέτης προσφέρει τα κλειδιά για την κατανόηση όλων των πλατωνικών θεμάτων, αναλύοντας απλώς δύο, τη σχέση γνώσης και αρετής, φιλοσοφίας και πολιτικής. Δεν γράφει για όλους τους διαλόγους του Πλάτωνα, ούτε πραγματεύεται όλα τα δυνατά θέματα. Αλλά αυτό που όντως λέει υποδηλώνει θαυμάσια οτιδήποτε άλλο μπορεί να ειπωθεί για τον Πλάτωνα. Με άλλα λόγια ο Κοϋρέ έχει γράψει μια κλασική σπουδή σε ένα κλασικό έργο.