[…] Η Παλαιοχριστιανική ζωγραφική είναι κυρίως η ζωγραφική των λαών της Μεσογείου. Έτσι περιελήφθησαν στον παρόντα τόμο τα σημαντικότερα μνημεία της περιοχής που χρονολογούνται μέχρι το πρώτο τέταρτο του 8ου αι. αλλά και κάποια που βρίσκονται έξω από τα όρια της αυτοκρατορίας ώστε να φανούν οι τάσεις στη ζωγραφική όπως αυτές είχαν διαμορφωθεί κατά την προεικονομαχική περίοδο.
Εκατό περίπου χρόνια πριν από την αναγνώριση του Χριστιανισμού ως ισότιμου με τις άλλες θρησκείες, η ζωγραφική είχε αρχίσει να δίνει τα πρώτα δείγματα της στους τάφους και στις κατακόμβες. Από τον τέταρτο όμως αιώνα ξεκίνησε η ραγδαία ανάπτυξη της ζωγραφικής που έδωσε θαυμάσια έργα σε τοιχογραφίες και ψηφιδωτά.
Το βιβλίο έχει διαρθρωθεί κυρίως σε τέσσερα Μέρη. Στο Α΄, στο οποίο προηγείται Εισαγωγή όπου αναλύονται οι παράγοντες που συνέβαλαν στη διαμόρφωση της παλαιοχριστιανικής ζωγραφικής, εξετάζονται οι τοιχογραφίες των κατακομβών και των τάφων και οι τοιχογραφίες των ευκτήριων οίκων και ναών της Ανατολής και Δύσης. Στο Β΄ Μέρος εξετάζονται τα ψηφιδωτά Ανατολής και Δύσης, στο Γ΄ οι φορητές εικόνες και στο Δ΄ τα εικονογραφημένα χειρόγραφα. Στα ευσύνοπτα σχετικά κείμενα, που συνοδεύονται από άφθονες έγχρωμες εικόνες για την πλήρη τεκμηρίωση των εξεταζομένων, συζητούνται, όπου κρίνεται απαραίτητο, και τα σημαντικότερα εικονογραφικά προβλήματα που σχετίζονται με θέματα θεολογικά. Παράλληλα συζητείται η τεχνοτροπία των έργων και εντάσσεται μέσα στις γενικότερες τάσεις που επικρατούσαν κατά την σύγχρονη εποχή. Μαζί με την πλούσια βιβλιογραφία που συνοδεύει τα κείμενα πιστεύουμε, πως οι αναγνώστες και κυρίως οι φοιτητές μας θα είναι σε θέση να κάνουν τις απαραίτητες συγκρίσεις και τελικά να τοποθετηθούν κριτικά στα όσα γράφονται στο βιβλίο διατυπώνοντας, όπου είναι δυνατόν, τις δικές τους απόψεις. Τα στοιχεία αυτά θα βοηθήσουν τον συγγραφέα στην μελλοντική αναθεώρηση κάποιων απόψεων του. […]
(από τον πρόλογο του συγγραφέα)
